Psikoloji 101 - 378 - 27 Mayıs 2022

TERAPİ NEDİR ?

Yazının Özeti

Terapi, terapist ve seans kelimeleri çok sık kullanılan ve duyulan kelimeler arasında yer almaktadır. İnsanların hayatında önemli bir yere sahip olan bu kelimeler ne anlama gelmektedir?

Terapi son zamanlarda günlük hayatımızda da çok duyduğumuz bir terimdir. Genel yargı terapiyi filmlerde görülene benzer bir şeymiş gibi tanımlasa da terapi filmlerde gördüğümüz gibi bir ambiyansta yapılan konuşmalardan ibaret değildir.

Terapinin asıl amacı bireyde varsa mental bozuklukları ve davranış bozukluklarını bireydeki bilinçdışı etkenleri ortaya çıkararak bireyin düşünce ve yargı bozukluklarını tedavi etmeye yöneliktir. Bireydeki negatif tutumlar ortadan kalkar ve çoğunlukla bireyin iyi hali hedeflenir yani bireyin olgunlaşması, büyümesi, düşünme ve karar verme yeteneklerinin gelişmesi gibi özelliklerde de yol kat edilir.

Terapi sadece çeşitli bozukluklara sahip olan bireyler için değildir, kendi ruh sağlığını korumak isteyen, hayatını kontrol altına almak isteyen, kriz yöntemi, zorluklarla başa çıkabilme gibi özelliklere sahip olmak isteyen bireyler için de terapi uygun bir yöntemdir. Aynı zamanda terapi bireyin ruhsal ve duygusal anlamında rahatlamasına yardımcı olur, başka biri tarafından dinlenip destek görmek hepimizin istediği bir şeydir ve bunun yakın çevremizle yaptığımız şekli bize yeterli geliyormuş gibi gelse de aslında hiç yeterli değildir. Bir uzman tarafından dinlenip desteklenmek aynı zamanda bireyi farkında olmadığı özelliklerini, düşüncelerini hatta belki travmalarını fark etmesine yardımcı olur. Bu yüzden psikoterapi her türlü konuda bireylere iyi gelecek bir yöntemdir. Tedavi yöntemi olarak da bozuklukların tedavisinde ya ilaç yerine ya da ilaçla beraber devam ettirilir.

Terapist kimdir?

Bahsedilen, bireylerin kendilerini açtıkları kişi olan terapist, bu konuda uzman olan kişilerdir. Bu kişiler hem uzman bir psikolog hem de sizin o anki sırdaşınızdır. Yargılamadan, konunun üzerine düşünmeden verilen süre boyunca paylaştığınız şeyler üzerinden size değişim yolu açar ve sizden o yoldan yürümenizi beklerler. Terapistlerin ellerinde maalesef ki iyileştrici bir sihir gücü yoktur, yaptıkları asıl şey size yol göstermek ve o yoldan yürümenizi beklemektir.

Terapiye neden gitmeli? Faydaları nelerdir?

-Öncelikli olarak kesinlikle çeşitli duygu-durum, anksiyete, yeme, kişilik, psikotik bozukluklarda bir terapiste başvurmak önemlidir. Eğer bu tür bozukluklardan birine sahipseniz,

- Alkol, ilaç veya maddelere bağımlılığınız oluşuyorsa

- Günlük hayatınızda öfke problemleriniz varsa ve günlük yaşamınızı zor duruma düşürüyorsa

- Travmanız varsa

-Eşinizle veya ailenizle sıkıntı yaşıyorsanız

- Hayatınızdaki büyük değişikliklere (Ölüm, boşanma, iş veya şehir değişikliği vs.) ayak uyduramıyorsanız terapiye gitmelisiniz.

Tabii ki bunlar kesin gidilmesi gereken durumlardır, kendini iyi hissetmek isteyen, hayatının iplerini eline almak isteyen, daha farklı iletişim veya ilişki problemleri olan bireyler de terapiye gitmelidir.

Terapinin ana faydalarından biri de bireyin değişimi ve gelişimidir. Bireyin özgüveninde artış gözle görünür olur aynı zamanda birey negatif düşüncelerden kurtulmak için adım atar. Bireyin kendi benliği, kişiliği hakkında sorunları varsa, geçmiş konuları veya travmaları atlamakta sorun yaşıyorsa terapi bireye oldukça yararlı olabilir.

Terapinin yan etkisi/ riski var mıdır?

Hayır, terapinin hiçbir yan etkisi veya riski yoktur.

Terapi türleri nelerdir?

-Bilişsel- Davranışçı terapi
-Bireysel terapi
-Aile terapisi
-İlişki terapisi
-Grup terapisi
-Sanat terapisi
-Oyun terapisi
-Online terapi

Terapistler ilaç yazarlar mı?

Terapistler ilaç yazamaz, ilaç yazan kişiler psikiyatrist olarak bilinen tıp uzmanlarıdır. Terapistler yani psikologlar daha çok konuşarak, iletişimle ve terapi yöntemleriyle sorun çözmeye veya durumları iyileştirmeye çalışırlar. Fakat terapistlerin aynı zamanda hastanın durumunu gözlemleyip bir psikiyatriste yönlendirme durumu da olabilir.

Terapiden ne beklemeliyim? İlk terapi seansım nasıl olacak?

Terapiden beklenen etki terapistin bireyin bozukluklarına kesin sonuçlar getirmesi değil, daha çok bireye yol açmaktır. Bireyler için asıl gerekli olan şey değişim için açık bir yol bulmaktır. Terapi de ilk beklenecek olan şey bu yolu açmak ve bireyi kendi kendine kendi sorunlarını çözmeye başlamasıdır. Terapistin konuşmalarında sihirli bir etki bulunmaz, sadece bireyde değişmesi gereken noktalar için bireyi cesaretlendirir.

Terapini sadece mental ve davranış bozuklukları için gerekli olmadığından bahsetmiştik, aynı şekilde kişi rahatlamak, dinlenilmek kısaca hayatının iplerini eline alabilmek için bir terapiste başvuruyorsa aynı şekilde bu etki tek bir seansta sihirli bir şekilde gerçekleşmez. Bu yüzden terapide devamlılık esastır.

Bireysel farklılıklar terapi yönteminde de farklıklar getirir bu sebeple bireyin ihtiyacına göre terapi miktarı ve yöntemi belirlenir bundan dolayı ilk terapinizde terapistiniz sizi biraz daha tanımaya özen gösterecektir. İlk terapinizde direkt istediğiniz sonuca varamayabilirsiniz çünkü ilk terapi hem danışanın hem de terapistin birbirini tanıması ve sorunların veya danışılmak istenen şeylerin ortaya çıkacağı bir terapi olacaktır. Terapi yöntemleri bireye göre farklılık gösterdiğinden dolayı terapiden ne beklediğinizi, oraya ne umarak geldiğinizi, nasıl hissettiğinizi terapistinizle paylaşmalısınız.

Terapide aynı zamanda verim de önemlidir eğer terapistinize gittiğinizde bazı şeyler sizin için değişiyorsa, iyi hissetmemenize rağmen iyiymiş gibi davranıyorsanız, konuşulan bazı noktalar sizde oturmuyorsa bunları terapistinizle paylaşmanız gerekmektedir. Bu noktalar terapinin devamının verimini de etkilediği için atılması gereken adımlardır. Terapinin daha verimli geçmesi için terapiden edindiğiniz bilgileri, değerlendirmeleri, gelişmeleri eve de taşıyın. Sosyal hayatınızda iş hayatınızda veya aile hayatınızda da aynı etkileri göstermeye çalışın. Eğer terapiye zaman ayırmak zor geliyorsa online terapi almayı da deneyebilirsiniz.

Terapiden nasıl sonuçlar alabilirim?

Terapiye eğer tedavi olmak için başladıysanız, terapiniz tedavi olacağınız konuya göre uzun veya kısa sürebilir. Terapilerinizin sonucu olarak bir anda tedavi olup bir anda terapilerin bitmesi beklentisi içinde olmamalısınız çünkü hem terapi herkes için ideal tedavi yöntemi değildir hem de alacağınız etkiyle beraber tedavi olsanız bile terapilere devam etme ihtiyacı duyabilirsiniz. Aynı şekilde eğer terapiye biraz daha kendinizi tanımak, zorluklarla başa çıkmayı öğrenmek veya bazı sorunlarınızı çözüme ulaştırmak için başladıysanız, terapistinizi doğru yönlendirme şartıyla kendinizdeki ve bakış açınızdaki değişimi belirli bir süre sonra görmeye başlayabilirsiniz.