Psikoloji 101 - 290 - 27 Mayıs 2022

PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK

Yazının Özeti

Dayanıklılık, stres, tehdit, aile içi sorunlar, sağlık problemleri ve cinsel sorunlar gibi günlük hayatı etkileyecek birçok olumsuz etkene karşı iyi uyum sağlama ve bu olumsuzluklar karşında sakin kalma sürecidir. Dayanıklılık bir kişilik özelliği değildir, öğrenilen ve geliştirilebilen bir düşünce ve davranış sistemidir.

Dayanıklılık terimi, psikologlar tarafından travma, stres, tehdit, aile içi sorunlar, sağlık problemleri ve cinsel sorunlar gibi günlük hayatı etkileyecek birçok olumsuz etkene karşı iyi uyum sağlama ve bu olumsuzluklar karşında sakin kalma süreci olarak tanımlanmıştır. Dayanıklı insanlar, bu olumsuzluklar karşısında hayal kırıklığına kapılarak veya sorunlardan kaçarak bir hayat sürmezler, bunun yerine bu olumsuzluklarla yüzleşmeyi seçerler. Bu tabi ki dayanıklı kişilerin daha az acı çektiği ya da daha az olumsuzlukla karşılaştığı anlamına gelmiyor, sadece güçlüklerle başa çıkmak için daha iyi strateji kullanıp bu süreçten geçerken de daha güçlü olarak çıkıyorlar. Dayanıklı insanların örneğini vermemiz dayanıklılığın bir kişilik özelliği olduğu varsayımını ortaya çıkarabilir fakat dayanıklılık, öğrenilen ve geliştirilebilen bir düşünce ve davranış sistemidir. Elbette dayanıklılık öğrenildiğinde sorunlar tamamen ortadan kalmayacak ve kuşkusuz bir mutluluk vermeyecek, dayanıklılık problemlerle başa çıkarak hayata devam etme gücünü sağlayacaktır. Peki, dayanıklılığı geliştirmek için neler yapılabilir?

Dört temel bileşene odaklanmak dayanıklılığa giden yolda işimize çok yarayacaktır. Bu dört temel bileşen kabaca bağlantı, sağlık, sağlıklı düşünme ve anlam olarak sıralanabilir. Detaylı bir şekilde anlatacak olursak:

Bağlantı kurun, sıcak ve anlayışlı bir ilişkiye sahip olduğunuz insanlarla bağlantıda olmak size zorluklarla tek başınıza mücadele etmeyeceğinizi ve yalnız olmadığınızı hatırlatabilir.
Sağlıklı bir yaşam sürmeye çalışın, bu cümle aslında çok klişe olmasına rağmen sağlıklı beslenme, iyi bir uyku ve düzenli yapılan egzersizler vücudunuzu kaygı, depresyon ve stres gibi durumlara karşı hazırlıklı bir hale getirecektir.
Amacınız olsun, hedeflerinizin olması ve kendinizi keşfetmeye yönelik uygulayacağınız yöntemler öz değerlerinizi geliştirerek hayata olan takdirinizi arttırabilir.
Sağlıklı düşünün, düşünceleriniz sizi hangi tarafa gideceğiniz konusunda çok fazla etkilemektedir, negatif düşünceleri azaltmak zorluklarla uğraşırken daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır.

Ek olarak:

Destek isteyin, zorlukları bir başkasına anlatmak onları ortadan kaldırmasa da sizin tarafınızda sizi destekleyen birinin olduğunu hissetmenize yardımcı olabilir. Bunun dışında çok zor ve stresli bir yaşam nedeniyle günlük hayatınızı devam ettiremeyeceğinizi düşünüyorsanız profesyonel bir yardım almanız da önemlidir.

Bazı pratiklerle bu beceriler uygulanabilir ve öğrenilebilir. Böylelikle dayanıklılığa giden yolda güzel bir başlangıç adımı atılmış olur.

Dayanıklılık, daha önce de belirttiğimiz gibi sorunları tamamen ortadan kaldırmaz sadece onlarla başa çıkma ve sonrasında daha güçlü olarak hayata devam etme gücü verir. Eğer dayanıksız bir yaşam sürdüğünüzü düşünüyorsanız yukarıda verdiğimiz dayanıklılık bileşenlerini uygulayabilirsiniz fakat günlük yaşantınızda sorunlar yaşıyor ve devam etmekte güçlük çekiyorsanız her zaman profesyonel bir destek almak mantıklı olacaktır.

Kaynakça

Cherry, K. (2021). What is Resilience?. verywellmind.com.

https://www.apa.org/topics/resilience