Psikoloji 101 - 239 - 27 Mayıs 2022

İNTİHAR RİSKİ ÜZERİNE

Yazının Özeti

Depresyon ve intihar riski birbiriyle bağlantılı olan iki konudur. Depresyon hastalarının %40'tan fazlası intihar düşüncelerine sahiptir. Yapılan araştırmalar intihar eden kişilerin %90`ının depresyon başta olmak üzere bir ruhsal bozukluğa sahip olduğunu göstermektedir.

İntihar/özkıyım, kişinin sonucunda ölüm olduğunu bilerek kendisine yönelik bir saldırganlık hali olarak tanımlanabilir. Kişiyi intihara sürükleyecek birçok etmen olabilir. Özellikle depresyon özkıyım açısından büyük önem taşır. Depresyon kişinin düşüncelerinin bozulmasına, sapmasına, çarpıtılmasına yol açar. Düşüncelerin bu denli değişmesi ve her şeyin olumsuz gelmesi kişide derin bir acı hissine neden olarak bulunduğu durumdan çıkmasını güçleştirir. Tüm bu olumsuzluklar bir araya geldiğinde kişi o an tek seçim yolunu intihar olarak görebilir.

İntihar riskini arttıran etmenler şu şekilde sıralanabilir;

-Travma veya istismar öyküsü

-Ruhsal bozukluklar (depresyon, bipolar bozukluk, alkol veya madde bağımlılığı, kişilik bozuklukları, ruhsal bozukluklarla beraber görülen dürtüsellik ve agresyon, psikotik bozukluklar, anksiyete bozuklukları, şizofreni)

-Sosyal izolasyon ve yalnızlık

-İntihar teşebbüsü veya teşebbüsleri

-Ciddi bir hastalık veya kronik acı

-Başka birisinin intiharına maruz kalma

-Stresli yaşam olayları (bir yakınını kaybetmek, maddi yakıp yaşamak yahut yasal sorunlar)

-Ailesinde intihar öyküsü (kişinin ailesinden birinin intihar etmiş yahut intihara teşebbüs etmiş olması)

-İlişki sorunları, işsizlik, taciz veya zorbalık gibi uzun süreli strese maruz kalmış olmak)

-Alkolism yahut madde kötüye kullanımı

Belirtmemiz gerekir ki yukarıda bahsettiğimiz risk faktörlerine veya ruhsal bozukluklara sahip birçok insan intihara teşebbüs etmeyebilir. İntihar etmiş insanların büyük bir kısmında bu ruhsal bozukluklar, risk faktörleri görülebilir ancak bu özelliklere sahip çoğu insan da intihara teşebbüs etmeyebilir.

Kaynakça

http://www.afsp.org/preventing-suicide/risk-factors-and-warning-signs

Ekici, G., Savas, H. A., & Citak, S. (2001). Intihar riskini artıran psikososyal etmenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2(4), 204-212.

SAYIL, İ. (2004). Yineleyici intihar girişimleri. Kriz Dergisi, 12(3), 53-62.