Psikolojik Rahatsızlıklar - 230 - 27 Mayıs 2022

FİBROMİYALJİ NEDİR?

Yazının Özeti

Fibromiyalji kadınlarda daha sık görülen bir yumuşak doku romatizmasıdır. Sempromları arasında kas ağrıları ve vücudun belirli noktalarında oluşan kronik ağrı yer alır. Fibromiyalji tanısı konulabilmesi için ağrıların en az 3 ay devam etmesi ve başka bir hastalıkla açıklanamıyor olması gerekmektedir.

Fibromiyalji, kas ve kemiklerdeki şiddetli ağrı, genel yorgunluk hissi ile ilişkili olan uzun süreli ve kronik bir hastalıktır. Tanısı oldukça zordur çünkü kendine ait bir belirtisi yoktur. Belirtiler ve hastaların şikayetler genellikle başka hastalıklarla karıştırılabilecek türde fiziksel şikayetlerdir ve bu sebeple sıklıkla yanlış tanı konulur.

Fibromiyalji’nin kaynağı nedir, neden olur?

Temel olarak hala fibromiyaljinin kaynağı bilinmemektedir. Hala teorilerle beraber öne sürülen bazı açıklamalar vardır ama şu anda tıp dünyasında sadece faktörleri bilinmektedir. Yaşlandıkça ortaya çıkmaktadır ve aynı zamanda genetik olduğu bilinmektedir. Genetik oluşu, hastalığın öncelikli olarak sinirlerle bağlantılı olduğunu ortaya atmaktadır. Teori olarak ortaya atılan bir açıklama bireylerdeki sinirlerin ağrı uyarıcılarına fazla tepki göstermesidir böylece yanlış yorumlanan ağrı sinyalleri anormal ağrılara sebep olabilmektedir. Eğer bu hastalık sinirlerin aşırı veya yanlış tepkimesine bağlı ise, bu kimyasal dengesizlikten kaynaklanıyor olabilir.

Bilinen faktörler şunlardır:

Travma: Fiziksel veya duygusal travma yaşayan insanlarda Fibromiyalji gelişebilir. Durum travma sonrası stres bozukluğu ile ilişkilendirilmiştir.
Stres: Stresin sonucunda oluşan hormonal bozukluklar fibromiyaljinin oluşumunu tetikleyebilmektedir.
Geçmiş hastalıklar ve enfeksiyon: Doktorlar vücudun atlattığı hastalıkların vücutta bıraktığı etkilerin fibromiyaljiye sebep olabileceklerini düşünmektedir.
Genetik: Fibromiyaljinin genetik oluşu, hastalığın genetik mutasyondan dolayı ortaya çıkmış olma ihtimaliyle ilişkilendiriliyor.

Hastalığın ortaya çıkmasında risk faktörleri de etkilidir. Bir hastalığın sadece genetikte bulunması veya tetiklenmesi yeterli değildir.

Bu risk faktörleri cinsiyet, ailedeki geçmiş hastalık öyküsü ve önceden geçirilen spesifik hastalıklar olarak sayabiliriz. Fibromiyaljinin kadınlarda erkeklerden daha çok görüldüğü belirlenmiştir fakat bunun sebebi bilinmemektedir. Hastalık genetiğe de bağlı olduğu için hayatınızda ağır bir stres varken genetiğinizde olmamasına rağmen hastalanmayabilirsiniz fakat genetiğinde bu hastalık olan başka biri hafif bir streste bile hastalanabilir.

Fibromiyalji belirtileri nelerdir ve teşhisi nasıldır?

Bazı belirlenmiş ağrı noktalarında en az 3 ay boyunca yaşadığınız ağrı, doktorlar tarafından fibromiyalji belirtisi olarak görülür. Aynı zamanda ağrının yanında fibromiyalji hastaları, yorgunluk, uyku problemleri, baş ağrısı, depresyon, anksiyete, konsantrasyon bozukluğu gibi şikayetlere de sahip olabilir.

Bu ağrı noktaları doktorlar tarafından

-Başın arkası
-Göğüs
-Dizler
-Dirsekler
-Omuzlar olarak belirlenmiştir fakat artık doktorlar bu noktaları teşhis etmek için yeterli görmüyorlar.

Bunun yerine eğer 3 aydır aynı noktalarda devam eden ağrılarınız varsa ve bu ağrılar başka bir hastalıkla açıklanamıyorsa hastalığı fibromiyalji olarak teşhis konulmaktadır. Hastalığı belirleyebilmek için bir test yoktur bunun yerine diğer hastalıkların riskini kontrol etmek için kan veya başka laboratuvar testlerine tabi tutabilirsiniz.

Fibromiyalji tedavisi için gereken ilaçlar nelerdir?

Hastalığın belli bir temel noktası olmadığından tedavideki amaç öncelikli olarak ağrıyı azaltıp yaşam kalitesini arttırmaya yöneliktir. Yaygın olarak ağrı kesiciler reçete edilir. Aynı zamanda Antidepresanlar ve bazı epilepsi ilaçları da fibromiyaljiden doğan anksiyete veya depresyon sorunlarının tedavisinde ve uyku kalitesini düzenleyebilmek için reçete edilmektedir.

İlaç tedavisinin yanında en önemli bir diğer tedavi yöntemi ise kişisel bakım ve rahatlama teknikleridir. Yaşam tarzınızdaki bazı değişiklikler hayatınızdaki stresi de azaltacağı için ağrılarınıza da iyi gelebilir. Aynı zamanda rahatlama teknikleri, meditasyon, masaj terapisi, sağlıklı beslenme size farklı bir odak sunacağı için odağınızdan ağrılarınızı çıkarabilme imkanına sahip olabilirsiniz.

Maalesef ki fibromiyaljide tam tedavi yoktur bu yüzden yaşam tarzınızdaki, beslenme tipinizdeki değişiklikler, katılabileceğiniz grup terapileri size ağrıları yönetmek için yardımcı olacaktır. Ağrılarınızı yönetmeyi öğrenip yaşam kalitenizi geliştirebilirsiniz.

Kaynakça

http://www.literatursempozyum.com/pdf/m_1410521039.pdf

https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/281810/yokAcikBilim_10231611.pdf?sequence=-1&isAllowed=y